Figury

Krzyż choleryczny w Horyńcu

1881 horyniec zarazaW wielu miejscach okolicy Horyńca, można znaleźć charakterystyczne krzyże, gdzie pod podobizną Jezusa jest też złowieszczy symbol: czaszka i skrzyżowane piszczele. Pasjonaci symboliki religijnej będą uważać, że to symbol Golgoty, tymczasem w naszym regionie upowszechniło się inne znaczenie. Krzyże kamienne z symbolem czaszki i piszczelami, stawiane były w intencjach związanych z panującą zarazą.

W Horyńcu, na przysiółku Ruda, dokładniej na polach północnych, stoi taki masywny kamienny krzyż z czaszką. Niestety napis na nim niewiele mówi: Fundator Stanisław Harasymowicz 1881. Państwo Harasymowicze mieszkają do dziś na Rudzie i okazuje się, że ten krzyż to bardzo ciekawa pamiątka. Otóż w 1881 roku na Rudzie panował tyfus, praktycznie w każdej chacie ktoś na tyfus zachorował. Tylko w jednej chacie, państwa Harasymowiczów, nie było tej choroby. W podzięce Bogu za tę łaskę, gospodarz wystawił masywny krzyż, który miał też chronić wioskę przed zarazami.

Tyfus jest chorobą roznoszoną przez wszy, albo pchły. Ktoś mógł przyjechać do Horyńca wtedy i zostawić nieciekawą niespodziankę, w formie zarazy. Wtedy nie było trudno o wybuch epidemii. Chaty na Rudzie były kryte strzechą jeszcze do wojny, higiena była na niskim poziomie. Nie było wodociągów, ani kanalizacji, ani swobodnego dostępu do lekarzy i leków. Dlatego epidemie tak łatwo się panoszyły. Także krzyże epidemiczne są niemal w każdej wiosce do dziś, stanowiąc często wieczną pamiątkę straszliwych wydarzeń.

uaktualnienie 7 czerwca 2013