Artykuł ten mógł powstać dzięki nadesłanym materiałom na konkurs z kubkiem z logo horyniec.info. Wygląd horynieckiej stacji kolejowej sprzed wojny do tej pory był jedną z białych plam historycznych, dziś do publicznej wiadomości dostaje się ciekawe opracowanie, dzięki któremu poznamy sporo ciekawostek kolejowych związanych z Horyńcem.
W dokumencie koncesyjnym z 22 listopada 1881 roku możemy przeczytać, że Franciszek Józef I nadaje prawo wybudowania kolei żelaznej parowej ze stacji Jarosław do stacji Sokal. Koncesję dostali: książę Adam Sapieha, hrabia Włodzimierz Dzieduszycki, hrabia Adam Gołuchowski i pan Stanisław Polanowski. W następnym roku Zarząd Kolei Karola Ludwika odkupił koncesję i rozpoczęła się budowa linii, która przebiegała między innymi przez Horyniec. Do kierowania budową przydzielono na kluczowych stacjach inżynierów, w Horyńcu był to Jan Kwiatkowski a w Werchracie Adolf Goldfrejów. Prace skończono po dwóch latach a otwarcie ruchu nastąpiło 6 lipca 1884 roku. Z biegiem czasu powstawała infrastruktura kolejowa, w tym dworce kolejowe. Poniżej mamy fotografię horynieckiej stacji kolejowej sprzed I Wojny.
fot. ze zbiorów rodziny Rogów
Jest ona niemal identyczna architektonicznie jak stacja w Muninie, gdzie wystarczy obciąć piętro i kawałek parteru i zostanie budynek taki jak w Horyńcu przed wojną. Ze zdjęcia wyczytać możemy, że obowiązywało wtedy podwójne nazewnictwo stacji, w języku Polskim i Ukraińskim. Przed stacją stała zapewne lampa naftowa. Podczas I Wojny Światowej infrastruktura kolejowa była niszczona przez wycofujące się wojska a stacje palone. Zniszczona została wtedy też horyniecka stacja. Po wojnie odbudowano budynki kolejowe, w tym i stację. Niestety obecnie nie ma fotografii całego budynku z tego okresu. Dzięki nadesłanej fotografii na konkurs z kubkami horyniec.info nadesłana została druga ciekawa fotografia, dzięki której można domniemać, że odbudowana stacja zmieniła kształt i wielkość, zapewne była podobna do tej, która jest obecnie. Po I Wojnie zniknęło podwójne nazewnictwo i mamy już tylko napis Horyniec-Zdrój, trójkąt poddasza został ozdobiony deskami, które na końcach były specjalnie przycinane. Zdjęcie zostało wykonane podczas II Wojny Światowej na stacji kolejowej.
fot. ze zbiorów rodziny Leszczyńskich
Dzięki pocztówce, która przedstawia Pensjonat Kalikstówka, który był usytuowany naprzeciw stacji kolejowej, możemy zobaczyć przedwojenny widok na Horyniec ze stacji i tablicę informacyjną, która oznajmiała przyjezdnym gdzie są. Warto przypomnieć, że jeszcze niedawno w internecie ta pocztówka krążyła jako budynek Stacji Kolejowej w Horyńcu, bowiem ktoś z zewnątrz nieznający lokalnej historii na podstawie tabliczki uznał, że Kalikstówka jest stacją.
W Horyńcu oczywiście była przed wojną wieża ciśnień. Stała nieopodal torów kolejowych w okolicy obecnego tunelu pod torami. Na fotografii poniżej mamy widok z „zakładowego parku”, skąd widać Jak wyglądała na górnej kondygnacji. Miała drewniane wykończenie okalające zbiornik na wodę, gdzie była pompowana woda ze studni w okolicy stacji, która teraz znajduje się obok starej brzozy.
Więcej na temat historii linii kolejowej Jarosław – Sokal znaleźć można w najnowszej Gazecie Horynieckiej, a także w ciekawym jubileuszowym opracowaniu Gminy Lubaczów: „130 lat linii kolejowej Jarosław – Sokal”