Teksty źródłowe

Ulryk Werdum i jego zapisek o Horyńcu

dziennik_podrozy_ulryk_werdumOprócz Orłowicza i Notza, zapisek Ulryka Werduma stanowi najciekawszy tekst źródłowy związany z Horyńcem. Werdum był współuczestnikiem podróży po I Rzeczypospolitej francuskiego szpiega, księdza Jeana de Courthonne, który organizował magnackie stronnictwo opozycyjne przeciw Michałowi Korybutowi Wiśniowieckiemu. Prowadził pamiętnik opisujący podróż po Rzeczypospolitej w latach 1671-1672 i z niego pochodzi ten tekst, (którego oryginał jest dostępny w książce autorstwa Ksawerego Liske z 1876 roku):

Potem przez piaski i krzaki do ruskiej kościelnej wsi Radrusza jedna mila, dalej przez trochę lepsze grunta do Horyńca (Honav) jedna mila. Wieś ta z kościołem i szlacheckim dworem leży trochę na lewo, nie tuż przy drodze. Dalej przez piaszczyste, wysokie grunta do małej wsi, zwanej Łowcza (Lowzel) jedna mila.

Należy sobie tu zadać pytanie, co miał na myśli Werdum pisząc o kościele, skoro wiemy, że w Horyńcu kościół powstał dopiero kilkadziesiąt lat później. Czy opisywana w kronikach kościelnych drewniana kaplica, która miała stać w miejscu gdzie jest klasztor, była tak okazała, że ów podróżnik wymienił ją zamiast cerkwi?