Historia

Postać Alegoryczna z Mauzoleum Ponińskich

Horyniec mauzoleum z 2006 rW latach 1905-1912 na zlecenie ówczesnych właścicieli Horyńca: Ponińskich, Teodor Talowski, wybitny architekt Krakowski tworzy dość niezwykłe mauzoleum, które miejscowi nazywają PAX. Wewnątrz ma ono dwa poziomy, pierwszy to kaplica na podwyższeniu i pod nią jest komora grobowa. Do dziś leżą tam szczątki Ponińskich, ale nieco nadszarpnięte czasem i historią. Plądrowany obiekt podczas wojen został ogołocony z cennych pamiątek. Jedną z takich dość niezwykłych rzeczy z wyposażenia była rzeźba, nazywana „Postacią Alegoryczną”. Obecnie znajduje się ona w Muzeum Diecezjalnym w Zamościu, razem z osiemnastowiecznym drewnianym klęcznikiem z tego mauzoleum.

Tak opisuję tę postać biskup Mariusz Leszczyński, jednocześnie wyjaśniając znaczenie alegoryczne:

Przedstawia ona młodego mężczyznę – wędrowca w długiej szacie, który będąc w drodze, zatrzymał się na chwilę i w głębokiej zadumie usiadł na kamieniu. Głowę ma pochyloną, osłoniętą kapturem, a jego twarz, okolona brodą, ukazana jest niezwykle realistycznie. Wędrowiec opiera na zgiętej nodze prawą dłoń, w której trzyma gałąź liści dębowych z żołędziami, zaś lewą ma złożoną na piersiach.
Myśl, którą ta postać wyraża, jest nad wyraz przejrzysta. Śmierć przerywająca nić życia wywołuje smutek i ból. Nikt nie może przed nią uciec, ani się od niej wykupić. Dotyka ona wszystkich ludzi, także młodych. Każdego skłania do refleksji i zadumy.
Ten młody wędrowiec, który tak głęboko zamyślił się nad tajemnicą przemijania, wyraża prawdę, że człowiek, choć musi stanąć przed nieubłaganą koniecznością śmierci, może dzięki swej silnej i niezachwianej wierze przejść z nadzieją ze świata ziemskiego do wiecznej szczęśliwości, z ziemskiego do niebieskiego „teraz”. To właśnie oznacza ten atrybut w ręku młodego wędrowca: symbol majestatu i siły, życia i nieśmiertelności.

źródło: przewodnik-katolicki.pl