Uzdowisko przed wojną (VI)
W Horyńcu przed wojną od roku 1930 powstało szereg różnych wili, w których mieszkali kuracjusze. Gdy nie było w nich miejsca, szukali oni noclegów u rolników, którzy specjalnie do tych celów przygotowywali pojedyncze pokoje, zarabiając często na tym lepiej niż na swojej pracy na roli. Do najważniejszych willi w Horyńcu należały:
Aleksandrówka – budynek w centrum Horyńca na przeciw kaplicy dworskiej (cerkwi). Obecnie jest przerobiony i poddasze ma przebudowane na piętro. W czasie wojny jak i po służył do celów mieszkalnych i handlowych.
Halina – stała w miejscu gdzie obecnie stoi Hetman. W okresie okupacji sowieckiej służył za obiekt mieszkalny dla rodzin oficerów. Podczas okupacji hitlerowskiej były tu biura administracji lasów. W 1945 roku budynek został spalony przez UPA.
Kalikstówka – stała w mniej więcej w miejscu gdzie jest teraz pensjonat Dukat. W czasie okupacji mieszkały tam rodziny oficerów radzieckich, gdy w 1941 roku wchodzili do Horyńca hitlerowcy, willa została spalona. Właścicielami byli państwo Popiel ze Lwowa.
Willa pod lasem (Biała Willa) – właścicielem była Pani Rastawiecka, nauczycielka ze Lwowa. Wygrała ona na loterii spore pieniądze, które przeznaczyła na zakup ziemi pod lasem, przy drodze do Świdnicy. Wybudowała murowany piętrowy budynek, w którym podczas okupacji mieszkali inżynierowie z rodziną, którzy budowali bunkry z Linii Mołotowa. W 1941 roku gdy hitlerowcy wtargnęli do Horyńca, budynek był opuszczony, zdewastowany i spalony. Po wojnie został rozebrany „na materiał”. Z tej willi kuracjusze byli dowożeni do łazienek autobusem – ciągnionym przez konie.
Lwowianka – piętrowy drewniany budynek, należący do adwokata ze Lwowa, żyda o nazwisku Glajch. Znajdował się między domem obecnych Wilczyńskiego i Żesławskiego. W willi tej na dole był bufet z alkoholem, gdzie sprzedawał żyd Scherer Josek. W okresie okupacji sowieckiej były tu gabinety lekarskie na parterze i mieszkania dla lekarzy na górze. W okresie okupacji hitlerowskiej był opuszczony, a potem w 1946 roku został spalony przez UPA razem z ulicą Zdrojową.
Józefina – ta drewniana willa należała do sióstr Józefiny, Karoliny i Anny Harasymowicz. W czasie okupacji mieściły się tutaj biura Rejonowego Urzędu administracji sowieckiej. W 1946 roku spłonął razem z innymi budynkami na ulicy Zdrojowej po napadzie UPA. Budynek stał w okolicy gdzie teraz stoi dom Hrymaków – obok figurki z Maryją.
Dora – własność żydów Reichlerów, willa stała obok bożnicy żydowskiej, na przeciw dzisiejszej posesji pana Żesławskiego.
Wille z pokojami wynajmowanymi kuracjuszom miało wielu żydów na ulicy Zdrojowej. Dwa większe budynki oprócz żydów mieli też pan Hałan, który był dyrektorem ukraińskiego gimnazjum we Lwowie. Jego willa stała w miejscu gdzie obecnie posesje ma pan Grudowski. W okresie okupacji sowieci mieli w niej sztab wojskowy. Gdy przybyli hitlerowcy, mieszkały tu rodziny policjantów. W 1946 roku spalona została przez UPA.
Żydówka Gołda Salzberg miała dwóch synów w podeszłym wieku. Jej mąż mało przebywał w Horyńcu. Prowadził gdzieś jakieś interesy. Mieszkali u zbiegu drogi z łazienek do ulicy Zdrojowej. Około 1937 roku sprzedali dom wraz z parcelą, a kupił to pan Argasiński z Lubaczowa. Willa ta przetrwała do dziś.
Dużą willę drewnianą miał żyd Baumel Abraham, która stała tuż za budynkiem pana Benedyka. Została spalona w 1946 roku przez UPA.
Willę parterową miał Szymon Szprug, który był żydem, ulokowaną na przeciw zabudowań pana Ważnego. Spłonęła podczas napadu UPA w 1946 roku.
W miejscu gdzie jest obecnie dom pana Piotrowskiego, stała duża piętrowa willa żyda Rainera Berko. Podczas okupacji sowieckiej była zamieszkana przez wojsko, spłonęła w 1946 roku.
Werker Herszko miał willę i wlotu ulicy Krótkiej. Był to murowany budynek, który w czasie okupacji sowieckiej służył za posterunek milicji i siedzibę NKWD. Została spalona przez UPA w 1946 roku, potem częściowo odbudowana i zamieniona na magazyn zboża.
Kenig Ozjasz miał dużą piętrową drewnianą willę ładnie wykończoną. Stała w miejscu gdzie obecnie stoi dom pana Wilczyńskiego. W czasie okupacji sowieckiej mieścił się tam Rejonowy Komitet Partii. W okresie okupacji hitlerowskiej była to siedziba Policji Ukraińskiej i punkt apteczny. Po wyzwoleniu była to siedziba MO w Horyńcu. W 1945 roku został spalony po napadzie band UPA.
Rolnicy, którzy mieszkali w okolicy łazienek często rozbudowywali domy, by móc wynajmować pokoje. Zarabiali oni też na sprzedaży różnych produktów spożywczych.
